Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ve bu standartların uygulama kapsamına İlişkin Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun kurul kararı 32414 sayılı ve 29.12.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
Buna göre kurum, kuruluş ve işletmeler tarafından hazırlanacak Sürdürülebilirlik Raporlarında, Uluslararası Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (“IFRS”) bünyesinde oluşturulan Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (“ISSB”) tarafından yayınlanan IFRS S1 (“General Requirements for Disclosure of Sustainability-related Financial Information) ve IFRS S2 (“Climate-related Disclosures”) standartlarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Kararda TSRS 1 (“Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler”) ve TSRS 2 (“İklimle İlgili Açıklamalar”) adlarıyla yayınlanan standartların kabulü ile uluslararası alanda geçerlilik ve uygulamada yeknesaklık sağlanması amaçlanmaktadır.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), işletmelerin finansal bilgileri ve iklim ile ilgili açıklamlarında uyulması gereken esas ve hükümleri açıklayan S1 ve S2 standartlarıdır. Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) ve Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) ve TSRS’lerin Uygulama Kapsamı 29.12.2023 tarih 32414 Karar ile Resmî Gazetede Yayımlanmıştır. Standart 1 Ocak 2024 itibariyle yürürlüğe girmiştir. 04/06/2022 tarihli ve 31856 sayılı Resmî Gazete’de 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 88’inci maddesinde yapılan değişiklikle; Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarının (TSRS) uluslararası standartlarla uyumlu olacak şekilde belirlenmesi ve yayımlanması yetkisi Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu na verilmişttir. Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan içerik TSRS S1 – Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve TSRS 2 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. 13/1/20211 tarihli ve 6102 sayılı Türk ticaret Kanunu’nun 88. maddesi ile 26/09/2011 tarih ve 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 9. ve 26.,27. ve geçici 1. maddeleri gereğince bu kapsamdaki kurum, kurulu ve işletmelerin sürdürülebilirlik raporlamalarının hazırlanmasında esas alınacak Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarının uygulama kapsamları kurul kararı ilke belirlenmiştir.
TSRS Nedir?
TSRS (Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları) , Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan, karara göre tabi olan işletmelerin sürdürülebilirlik raporlamalarında uyacakları genel hüküm ve esasları belirleyen standartlar serisidir. Bu standartlar serisinin amacı büyük işletmelerin sürdürülebilirlik raporlaması ile yeşil finansmana erişimini kolaylaştırmak ve yatırım alma yeteneklerini geliştirmektir. Standartlar serisi S1:Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve TSRS 2 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler şeklinde iki bölümden oluşmuştur. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Tarafların Katılımı Toplantısı (COP) 26 ‘ da Uluslararası Finansal Raporlama Vakfı (UFRS Vakfı), Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu’nun (ISSB) oluşturulduğunu ve faaliyetine başladığını duyurmuştur. Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB) temel olarak işletmelerin iklim değişikliği ile mücadelede ele alması gereken ESG(Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) konularında işletmelerin risk ve fırsatlarını raporlamasına ilişkin kuralları belirleyen UFRS sürdürülebilirlik standartlarına uyumulu sürdürülebilirlik raporlarını yayınlamalarıdır. TSRS (Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) de Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu’nun (ISSB) yayınlamış olduğu, IFRS S1 General Requirements for Disclosure of Sustainability-related Financial Information ve IFRS S2 Climate-related Disclosures temel alınarak hazırlanmıştır.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS)
Hangi İşletmeler İçin Zorunludur
29.12.2023 tarih 32414 Resmî Gazete Sayılı Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS)’nin Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı’na göre;
– Aktif toplamı 500 Milyon Tük Lirası
– Yıllık Net Satış Hasıları 1 Milyar Tük Lirası
– Çalışan Sayısı 250 kişiden fazla
ölçütlerinden en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki raporlama döneminde aşan kurum, kuruluş ve işletmelerin TSRS kapsamında Sürdürülebilirlik Raporu hazırlamaları gerekmektedir.
6362 Sayılı Kanun Uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine zorunlu olan şirketlerden:
– Yatırım Kuruluşları,
– Kolektif Yatırım Kuruluşları,
– Portföy Yönetim Şirketleri
– İpotek Finansmanı Kuruluşları,
– Merkezi Takas Kuruluşları,
– Merkezi Saklama Kuruluşları,
– Veri Depolama Kuruluşları,
– SPK Onaylı İzahname veya İhraç Belgesi bulunan Anonim Şirketler,
– Bir Borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmeyen, halka arz edilmeden pay hariç sermaye piyasası aracı ihraç eden ve ya bu amaçla SPK tarafından onaylanmış ihraç belgesi olan anonim şirketler,
– Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi kapsamında faaliyet gösteren Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri,
– Borsa İstanbul (BİST) Piyasalarında faaliyet göstermesine izin verilen şirketler,
– Kıymetli Madenler Aracı Kurumları,
– Kıymetli Maden Üretimi ve Ticaretiyle iştigal eden şirketler
– Bankalar ( TMSF bünyesinde yer alanlar hariç) olan kurum, kuruluş ve işletmeler Sürdürülebilirlik Raporlamasında Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) larını uygulamak zorundadır.
Yukarıdaki şartları sağlamayan kurum, kuruluş ve işletmeler isteğe bağlı olarak Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) kapsamında Sürdürülebilirlik Raporu hazırlayabilir.
TSRS Sürdürülebilirlik Raporu Nasıl Hazırlanır?
TSRS Sürdürülebilirlik Raporu hazırlama, Standartlar serinde belirlenen genel hüküm ve esaslara uyulması gerekmektedir. Eşik değerlerden üçünden ikisini iki raporlama döneminde aşan kurum, kuruluş ve işletmeler TSRS Sürdürülebilirlik Raporu hazırlamak zorundadır. Eşik değerlerin aşılmasının belirlenmesinde, şirketlerin aktif toplamları ve yıllık net satış rakamı bakımından son iki yıla ait finansal tablolara bakılacaktır. Çalışan sayısı eşik değerine ise son iki yılın çalışan sayısı otalamasına bakılarak karar verilecektir. Standartların uygulamaya tam olarak geçilmesine kadar geçiş dönemi uygulanacaktır. İlk uygulama periyodunda, karşılaştırmalı bilgilerin raporlanması ve Karpsam 3 Sera Gazı Emisyonlarının raporlanması zorunlu olmayacaktır. TSRS Sürdürülebilirlik Raporu içeriği hazırlanırken, işletmelerin yönetişim, strateji, risk yönetimi, ölçütler ve hedeflemeler konularında açıklama yapması beklenir.
TSRS Raporlamasında Yönetişim Nedir?
İşletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları izlemek ve yönetmek için kullandığı yönetişim süreçleri, kontroller ve prosedürleri ifade eder. İşletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalarının temel amacı, genel finansal rapor kullanıcılarının, bir işletmenin sürdürülebilirlikle bağlantılı riskleri ve fırsatları yönetme, izleme ve denetleme süreçlerini anlamalarına katkı sağlamaktır. Bu finansal açıklamalar, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili yönetişim süreçleri, kontrolleri ve prosedürlerini kavramalarına olanak tanıyarak, paydaşların bu konuda bilinçlenmesini hedefler.
TSRS Raporlamasında Strateji Nedir?
İşletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları yönetmek için kullandığı yöntemleridir. Stratejiye yönelik sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamaların temel hedefi, genel finansal rapor kullanıcılarının bir işletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları yönetme stratejisini anlamalarına imkan tanımaktır. Bu finansal açıklamalar, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları etkin bir şekilde yönetme stratejilerini anlamalarına katkı sağlayarak, paydaşların bu stratejileri daha yakından takip etmelerini sağlamayı amaçlar.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları Strateji Başlıkları şu şekildedir;
– Sürdürülebilirlikle ilgili riskler ve fırsatlar
– İş modeli ve değer zinciri
– Strateji ve karar alma
– Finansal durum, finansal performans ve nakit akışları
– Esneklik
TSRS Raporlamasında Risk Yönetimi Nedir?
İşletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları belirlemek, değerlendirmek, önceliklendirmek ve izlemek için kullandığı süreçleridir. Risk yönetimiyle ilgili sürdürülebilirlik odaklı finansal açıklamaların temel amacı, genel finansal rapor kullanıcılarının, ürdürülebilirlikle bağlantılı riskleri ve fırsatları belirleme, değerlendirme, önceliklendirme ve izleme süreçlerinin, işletmenin genel risk yönetimi sürecine entegre edilip edilmediğini anlamalarını sağlamak; eğer entegre edilmişse, bu süreçlerin ne şekilde entegre edildiği ve genel risk yönetimi sürecine nasıl bilgi sağladığı dahil, bu süreçleri kavramalarına yardımcı olmaktır. Ayrıca, işletmenin genel risk profilini ve genel risk yönetimi süreçlerini değerlendirmelerine imkan tanımaktır.
TSRS Raporlamasında Ölçütler ve Hedefler Nedir?
İşletmenin belirlediği veya mevzuat uyarınca ulaşması gereken hedeflere yönelik ilerleme dâhil, sürdürülebilirlikle ilgili riskler ve fırsatlarla ilgili işletmenin performansı ifade eder.Ölçütler ve hedeflere dair sürdürülebilirlik odaklı finansal açıklamaların temel amacı, genel finansal rapor kullanıcılarının, işletmenin belirlediği hedeflere ve mevzuat uyarınca ulaşması gereken hedeflere yönelik ilerleme de dahil olmak üzere, sürdürülebilirlikle bağlantılı riskler ve fırsatlarla ilgili işletmenin performansını anlamalarına katkı sağlamaktır.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Raporunu
Kim Hazırlar
TSRS Sürdürülebilirlik Raporu hazırlama konusunda Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanmış olan yetkilendirme ya da yetkilendirilmiş kurulu olma şartı yoktur. Sürdürülebilirlik raporu danışmanlık firmaları tarafından yetki gözetilmeksizin hazırlanabilmektedir.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ve İşletmeler Üzerindeki Etkisi
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), Türk iş dünyası için önemli bir dönüm noktası olarak karşımıza çıkıyor. TSRS, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili finansal bilgilerini açıklamalarını zorunlu kılan bir dizi yönergedir. Bu standartlar, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları daha şeffaf bir şekilde raporlamalarını sağlayarak, hem yatırımcıların hem de tüketicilerin daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olmaktadır.
TSRS’nin Getirdiği Yenilikler Nelerdir?
TSRS, işletmelerin sürdürülebilirlik performanslarını değerlendirmelerine ve raporlamalarına yönelik standart bir çerçeve sunar. Bu çerçeve, işletmelerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) faktörlerini finansal raporlama süreçlerine entegre etmelerini gerektirir. Böylece, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları daha net bir şekilde ortaya koyarak, bu alanlarda nasıl performans gösterdiklerini göstermeleri amaçlanmaktadır.
TSRS’nin İşletmeler Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
-Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik: TSRS, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili faaliyetlerini daha şeffaf bir şekilde raporlamalarını sağlar. Bu durum, işletmelerin hesap verebilirliğini artırır ve paydaşların güvenini kazanmalarına yardımcı olur.
– Risk Yönetimi: Sürdürülebilirlikle ilgili risklerin ve fırsatların tanımlanması, işletmelerin bu riskleri daha etkin bir şekilde yönetmelerine olanak tanır. Bu, uzun vadede işletmenin finansal performansını ve piyasa değerini olumlu yönde etkileyebilir.
– Yatırımcı İlgisi: Sürdürülebilirlik raporlaması, özellikle çevre ve sosyal sorumluluk konularına duyarlı yatırımcılar için önemlidir. TSRS uygulaması, bu tür yatırımcıların ilgisini çekebilir ve işletmelere yeni finansman kaynakları açabilir.
– Rekabet Avantajı: Sürdürülebilirlik konusunda şeffaf ve etkin bir şekilde raporlama yapmak, işletmelere rekabet avantajı sağlayabilir. Tüketiciler ve iş ortakları, sürdürülebilirlik konularına giderek daha fazla önem vermektedir. Bu durum, sürdürülebilirlik konusunda proaktif olan işletmelerin pazarda daha iyi bir konuma gelmesine yardımcı olabilir.
– Uyum ve Regülasyonlara Uygunluk: TSRS, Türkiye’deki işletmelerin uluslararası sürdürülebilirlik standartlarına uyumunu kolaylaştırır. Bu, özellikle global pazarda faaliyet gösteren veya bu pazarlara açılmayı hedefleyen işletmeler için önemlidir.
– Kurumsal İtibar ve Marka Değeri: Sürdürülebilirlik raporlaması, işletmelerin kurumsal itibarını ve marka değerini artırabilir. Sosyal ve çevresel sorumluluk alanında yapılan çalışmalar, işletmelerin pozitif bir imaj oluşturmasına katkıda bulunur.
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları, işletmeler için sadece bir uyum meselesi değil, aynı zamanda stratejik bir fırsattır. Bu standartlar, işletmelerin sürdürülebilirlik performanslarını geliştirmelerine, riskleri daha iyi yönetmelerine ve pazarda daha güçlü bir konuma gelmelerine yardımcı olabilir. TSRS, Türk iş dünyasının sürdürülebilirlik yolculuğunda önemli bir adımdır ve bu yolculukta işletmelerin proaktif olmaları gerekmektedir.
Geçiş muafiyetleri var mı?
İlk raporlama döneminde karşılaştırılmalı bilgilerin sunulması ve ilk iki yıllık raporlama dönemlerinde kapsam 3 sera gazı emisyonlarının açıklaması zorunlu tutulmamıştır. Bundan başka işletmeler, TSRS’leri uyguladıkları ilk yıllık raporlama dönemine ilişkin sürdürülebilirlik raporlarını ilgili döneme ilişkin finansal raporlarını yayınladıktan sonra raporlayabilecektir.
TSRS 1-Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler
TSRS 2-İklimle İlgili Açıklamalar